Is een moreel leider ook thought leader?

Is een moreel leider ook thought leader?

Check hoe moreel leider én thought leader wordt

Een moreel leider en een thought leader zijn beide bezig met leiderschap. Daardoor hebben ze overeenkomsten. Echter zijn het twee verschillende vormen van leiderschap. Hieronder zie je wat de overeenkomsten en verschillen zijn. Daaruit volgt ook wat je als moreel leider kunt doen om ook thought leader te worden en omgekeerd. Het zijn weliswaar twee verschillende soorten leiders, desalniettemin is het goed mogelijk de twee vormen te combineren. Dit artikel stuit daarom af met een stappenplan om moreel leiderschap en thought leadership te combineren.

Moreel leiderschap is ‘goed’

In de definitie van moreel leiderschap is veel aandacht voor wat jij goed vindt voor de samenleving en of jouw besluiten daaraan bijdragen. Dezelfde vraag als hiervoor staat centraal in organisatieverband. Wat vindt de organisatie belangrijk om aan bij te dragen in de samenleving? Daardoor is een tweede belangrijk kenmerk van een moreel leider te zorgen dat de organisatie open staat voor invloeden van binnen en van buiten.

Zodat de organisatie én de moreel leider zelf haar waarden blijft toetsen bij medewerkers, klanten, leveranciers en de maatschappij als geheel. Een moreel leider neemt verantwoordelijkheid voor het uitdragen en toepassen van haar waarden in haar cirkel van invloed. Daarin komt een gelijke behandeling van mensen en verdeling van lusten en lasten altijd terug.

Thought leadership brengt nieuws

In de omschrijving van thought leadership speelt een vernieuwend en productoverstijgend perspectief een grote rol. Dit wordt vaak de ‘novel point of view’ genoemd. Een thought leader wordt als vraagbaak gebruikt door haar doelgroep. Omdat men vaak concrete vragen met bewijzen beantwoord wil zien, kan een thought leader niet zonder een werkend concept. Waardoor een ander belangrijke eigenschap is dat men ook de moed en energie heeft om het idee om te zetten in vernieuwende acties en manier(en) van aanpak.

Een moreel leider streeft naar 'het goede' voor de maatschappij, een thought leader wil een nieuw perspectief
Een moreel leider streeft naar ‘het goede’ voor de maatschappij, een thought leader naar een nieuwe perspectief

Leiders zonder macht en met impact

De belangrijkste overeenkomst tussen beide is dat ze beiden leiders zonder macht zijn. Hun ideeën worden niet gevolgd omdat mensen afhankelijk van ze zijn. Ze krijgen volgers omdat mensen er graag bij willen horen. Relaties en overleggen worden aangegaan op basis van gelijkwaardigheid.

Een tweede belangrijke overeenkomst is dat zowel een moreel leider als een thought leader impact wil maken. Dit kun je lezen als: zoveel mogelijk navolging krijgen in wat ze doen. Daardoor hebben ze ook nog een gezamenlijk kenmerk: beide hebben hun idee omgezet in een concreet concept of acties. En beide delen graag hun kennis en bieden mogelijkheden aan anderen om zich aan te sluiten.

Je krijgt impact omdat je de leiding neemt, niet omdat je leiding hebt

Eigen citaat

‘Traag’ denken, of ook ‘gevoelig’ denken?

Een derde eigenschap die moreel leiders en thought leaders verbindt is dat ze afstand (kunnen) nemen om de situatie en hun aandeel daarin goed te beschouwen. Beiden erkennen de eigen verantwoordelijkheid voor de uitkomst. Ze weerstaan de verleiding instinctief te handelen en/of anderen blind te volgen. Zowel een moreel leider als een thought leader kunnen ’traag’ denken wanneer de druk van tijd of belangen groot is.

Een moreel leider gaat daarin echter een stapje verder door ook ”gevoelig’ na te denken. Bijvoorbeeld over de vraag of iedereen vrijuit kan spreken, ook de minder overheersend aanwezige meningen zijn gehoord en wat de impact van bepaalde acties en besluiten is voor (groepen in) de maatschappij.

Moreel leider en/of thought leader?

In de tabel staan de behandelde eigenschappen van beide soorten leiders op een rij. Daarbij is aangegeven of een bepaalde eigenschap wel of niet noodzakelijk is voor de vorm van leiderschap.

Eigenschapmoreel leiderthought leader
‘novel point of view’nietwel
‘het goede doen’ voor de maatschappij staat centraalwelniet
neemt verantwoordelijkheid voor uitdragen en toepassen waardenwelniet
actief gericht op invloeden van buiten en toetsen eigen opvattingenwelniet
gericht op maken van impact zonder machtwelwel
Noodzakelijke eigenschappen per vorm van leiderschap

Het ‘novel point of view’ is het enige wat niet ‘standaard’ bij moreel leiderschap hoort. Vanuit het ’traag en gevoelig’ denken kan een moreel leider ook komen tot een ‘novel point of view’. De stap om van moreel leider ook thought leader te worden is hierdoor relatief klein. En de praktijk zien moreel leiders daarom ook regelmatig thought leaders. Omgekeerd is de weg langer. Moreel leiderschap vraagt een bredere blik en meer ‘gevoelige’ denkwijze . Uit de tabel komt het volgende naar voren:

  • een thought leader biedt een nieuw perspectief
  • beide soorten leiders streven naar impact zonder macht
  • een moreel leider wil het ‘goede doen’ en toetst bij anderen wat ‘het goede’ is

Moreel leider én thought leader worden

Van moreel leiderschap is de stap naar thought leadership klein. Wat zijn de stappen om moreel leider te worden? Het voornaamste is ’traag en gevoelig’ denken. Dat is echter ook meteen het lastigste. Om je daarbij te helpen hebben we het moreel waardenkompas ontwikkeld. Daarin zijn alle kenmerken van een moreel leider opgenomen. Je kunt eenvoudig zelf checken in hoeverre je aan elk van de kenmerken voldoet. En wat je kunt doen om het verder te verbeteren. Op de pagina vindt je een samenvatting van de checklist. Wil je een volledige uitleg en check? Wij helpen je graag verder.


Nick Nijhuis maakt organisaties digitaal volwassen, is docent in business innovation, trainer in moreel leiderschap en NIMA-examinator.